Brak poczucia bezpieczeństwa w niemowlęctwie spowodowany czy to przez nieregularne karmienie, czy też przez inne rodzaje frustracji, może mieć konsekwencje w późniejszym życiu, nawet jeśli przez wiele lat brak było objawów zaburzeń. Badania nad prymitywnymi społeczeństwami, eksperymentalne badania nad zwierzętami oraz historie przypadków w obrębie naszej własnej kultury potwierdzają tego rodzaju możliwość.
Przykładów rozwoju społecznego dostarczają badania nad uśmiechem i mową. Dalsze uspołecznianie dziecka odbywa się przede wszystkim poprzez kontakty z innymi ludźmi w domu i poza domem. Wcześnie też uczy się dzieci ról związanych z płcią, zgodnie z którymi chłopiec zaczyna postępować jak mężczyzna, a dziewczynka jak kobieta.
Jako przykład może tu służyć stosunek rodziców do agresji dziecięcej, który w efekcie daje większą agresywność u chłopców, a mniejszą u dziewcząt i, co za tym idzie, pochwałę antyspołecznej agresji przez chłopców i większy lęk przed własną agresywnością u dżiewcząt. Negatywizm i rywalizacja rodzeństwa są to formy przystosowania do stosunków między poszczególnymi członkami rodziny w domu. Kolejność urodzeń również ma wpływ na osobowość.
Metody wychowawcze mają doniosły wpływ nie tylko na kierowanie konkretnym zachowaniem, lecz także na rozwój samokontroli dziecka i na jego późniejsze postępowanie w społeczeństwie. Grupy rówieśnicze z sąsiedztwa i ze szkoły są ważnym czynnikiem w procesie uspołeczniania.
Leave a reply