Szczęście w małżeństwie

Śledząc rozwój chłopca lub dziewczyny od dzieciństwa aż po udek dojrzały, możemy także zastanawiać się, w jakiej mierze nadają się oni do małżeństwa i jakie jest prawdopodobieństwo, że małżeństwo ich będzie szczęśliwe. Wzrastający procent rozwodów (obecnie mniej więcej jeden rozwód na pięć małżeństw) jest tylko jednym ze wskaźników liczby nieszczęśliwych małżeństw, ponieważ wiele z nich nie kończy się rozwodem. Możemy więc z powodzeniem badać czynniki oddziałujące we wczesnym okresie życia, które powodują, że jedna osoba lepiej nadaje się, do małżeństwa niż druga.

Dwa badania, zakrojone na wielką skalę, a przeprowadzone w tym samym niemal czasie i to za pomocą podobnych nieco metod, dostarczyły ciekawych informacji, które stanowiły punkt wyjścia dla późniejszych badaczy. Jedno studium oparte było na odpowiedziach 792 par, głównie z rejonu Los Angeles (Terman i inni, 1938), drugie na odpowiedziach 526 par, osiadłych w rejonie Chicago (Burgess i Cottrell, 1939).

Założenia badań były podobne. Badacze przede wszystkim próbowali ustalić zadowalający wskaźnik szczęśliwości małżeńskiej: następnie badali przeszłość każdej osoby, aby znaleźć czynniki działające przed małżeństwem, na podstawie których można by utworzyć skalę pozwalającą na przewidywanie szczęścia w małżeństwie. Każdą parę proszono w związku z tym o dostarczenie informacji dwóch rodzajów: 1) informacji o aktualnym stopniu szczęścia w małżeństwie oraz 2) informacji o ich przeżyciach przed małżeństwem. Dzięki zestawieniu tych dwóch rodzajów informacji można było powiedzieć coś o tym, jakie osoby prawdopodobnie będą w małżeństwie szczęśliwe, a jakie nie. Są pewne trudności w otrzymywaniu tych informacji, a to z powodu zwodniczości wspomnień, które mogą być zabarwione aktualnym stanem rzeczy. Tak więc osoba szczęśliwa może być bardziej skłonna, by uznać swe dzieciństwo za szczęśliwsze w porównaniu z osobą aktualnie nieszczęśliwą, nawet jeśli przebieg ich dzieciństwa był podobny.

Późniejsze prace potwierdziły wnioski płynące z początkowych badań i pozwoliły na zrobienie dalszego ważnego kroku naprzód: badano przed małżeństwem za pomocą testów zaręczone pary, a następnie badano szczęśliwość ich pożycia małżeńskiego. Kelly (1939) zbadał 82 pary przed małżeństwem, stosując test, którego pozycje dotyczyły historii rozwoju osobowości, a następnie badał te same pary w dwa lata po ślubie testem szczęśliwości małżeńskiej. Stwierdził on korelację +,26 dla mężów i +,30 dla żon, wskazującą na niską, lecz pozytywną zależność.