Organizm rozwija się i uczy w środowisku fizycznym i społecznym, którego wpływom podlega i na które oddziaływa. Używamy słowa „organizm” zamiast słowa „osoba”, ponieważ, obserwując inne pozaludz- kie organizmy, możemy dostrzec wiele pravddłowości, które stosują się także do człowieka. Istota ludzka jest organizmem: jej nawyki, myśli i dążenia koncentrują się w jej mózgu i układzie nerwowym, i zawsze, gdy prowadzimy nad nią badania, analizujemy to, co robi lub wyraża za pośrednictwem swych procesów organicznych. W tym rozdziale zatem będziemy rozpatrywać od strony biologicznej organizm ludzki w powiązaniu z innymi organizmami.
Będziemy również rozpatrywać go jako kręgowca i ssaka należącego do rzędu Naczelnych, który wraz z resztą biologicznego świata ma wspólną historię ewolucyjną. Szczególny nacisk położymy tu na ewolucję układu nerwowego człowieka: poznając rozwój układu nerwowego u niższych zwierząt, dowiemy się wielu rzeczy o znaczeniu różnych struktur nerwowych dla zachowania się człowieka. Układ nerwowy i związane z nim struktury narządów zmysłowych, mięśni i gruczołów pozwalają człowiekowi reagować na otoczenie i niezwłocznie przystosowywać się do niego, jednakże pozwalają one również na gromadzenie doświadczeń, rozwijanie nawyków i postaw, dzięki którym przeszłość służy teraźniejszości i przyszłości. I znowu spotkamy się z rozróżnieniem między aktualnymi sytuacjami a historią rozwoju organizmu: układ nerwowy odgrywa ważną rolę niezależnie od tego, na który punkt widzenia położymy większy nacisk.
Słowo „organizm” mieści w sobie pojęcie organizacji. Ciało nie jest tylko zbiorowiskiem komórek, lecz układem komórek, tworzących na- rządy i systemy narządów. Cechy ciała jako jednolitego organizmu są zdeterminowane przez sposób zorganizowania jego elementów, zapewniających harmonijne działanie całości.
Leave a reply