Jak widzimy barwy

Aby określić funkcję czopków (widzenie barwne), przeprowadźmy popularną w psychologicznych laboratoriach próbę. Przy założeniu, że czopki służą do widzenia barwnego i znajdują się w części środkowej siatkówki, powinniśmy spodziewać się ślepoty na barwy zewnętrznych części siatkówki. Aby to wykazać, weźmy do ręki jakiś kolorowy przedmiot i trzymajmy go w odległości ramienia z boku, próbując go dostrzec kątem oka bez obracania głowy. Zobaczymy wówczas ów przedmiot, lecz nie rozpoznamy jego barwy. Przesuwając przedmiot do przodu, do centrum pola widzenia, rozpoznamy barwę. Świadczy to o koncentracji czopków w środkowej części siatkówki.

Występująca u niektórych osób niezdolność do rozróżniania pewnych barw jest częściowo tłumaczona właśnie funkcją czopków i pręcików. Około trzech na stu mężczyzn nie potrafi odróżnić czerwonej i zielonej barwy. Widzą oni jedynie pięć kolorów, mianowicie żółty, niebieski, czarny, biały i szary. Wszystkie przedmioty koloru czerwonego i zielonego spostrzegają jako różne odcienie szarości, mniej więcej tak jak pojawiły się nam one w wyżej przedstawionym doświadczeniu polegającym na umieszczeniu przedmiotu z boku i patrzeniu nań kątem oka.

Znane są też inne rodzaje ślepoty barw. Uważa się, iż są spowodowane uszkodzeniem dołka środkowego siatkówki, gdzie mieści się najwięcej czopków. Jednak należy podkreślić fakt, że fizjolodzy i psychologowie zgadzają się co do tego, iż fenomen widzenia barwnego nie jest jeszcze w pełni poznany.