Prawa uczenia się

Po latach badań psychologowie odkryli niektóre czynniki wspomagające bądź utrudniające uczenie się. Twierdzenia opisujące te czynniki zwykle przedstawiane sąjako prawa uczenia się. Prawa te dotyczą: intensywności, organizacji, bliskości, ćwiczenia, efektu, facylitacji i interferencji.

– Prawo intensywności mówi, że tempo uczenia się zależy od siły reakcji na sytuację bodźcową.

– Prawo organizacji mówi, iż uczenie się jest szybsze, gdy materiał jest zorganizowany w związki znaczeniowe.

– Prawo bliskości – chodzi głównie o bliskość w czasie – mówi o tym, że aby pojawiły się skojarzenia, wydarzenia, które mają zostać skojarzone, muszą następować po sobie w określonym czasie. Podczas przebiegania przez labirynt lub w trakcie wykonywania innych czynności sekwencyjnych, takich jak uczenie się wiersza na pamięć, każdy kolejny krok powiązany jest z posunięciem wcześniejszym, znajdującym się w bliskości czasowej.

– Prawo ćwiczenia mówi, że wykonywanie danej czynności w warunkach sprzyjających uczeniu się sprawia, że późniejsze odtwarzanie jej jest łatwiejsze.

– Prawo efektu mówi, że reakcje prowadzące do satysfakcjonującego rezultatu są łatwiejsze do wyuczenia się, podczas gdy reakcje mające przykre konsekwencje łatwiej wygasają. Idea satysfakcji przewyższa tu pojęcie zwykłej przyjemności. Aby czyn był satysfakcjonujący, musi zaspokajać osobistą potrzebę lub motyw jednostki w sytuacji uczenia się. Niektórzy psychologowie przychylają się bardziej do idei wzmocnienia niż efektu twierdząc, że przykre następstwa czynności mogą wpływać na wybór reakcji równie skutecznie jak konsekwencje satysfakcjonujące, jeśli są jasne, oryginalne lub frapujące. Na przykład każdy z nas zapamiętał nieodwołalną sekwencję „grzmot następuje po błyskawicy”, ponieważ zostało to dobrze wzmocnione.

– Prawo facylitacji mówi, że uczenie się będzie łatwiejsze, jeśli nowa sytuacja wymaga reakcji na dany bodziec wyuczonej w innej sytuacji.

– Prawo interferencji mówi, że uczenie się jest utrudnione, jeśli jakiś bodziec wymagający jednej reakcji w sytuacji przeszłej wymaga innej reakcji w sytuacji nowej.