Zmysł smaku i węchu

Opisy smaku i węchu są w podręcznikach psychologii tradycyjnie z sobą powiązane. Ma to swoje uzasadnienie. Badania przeprowadzane przez psychologów wykazały, że wiele rzeczy poznawanych za pomocą smaku można rozróżnić tylko łącznie za pomocą zmysłów smaku i węchu. Możesz temu nie wierzyć, lecz jeśli zamkniesz oczy i zatkasz nos, nie potrafisz dokładnie odróżnić smaku plasterka jabłka od plasterka ziemniaka.

Receptorami smaku są mikroskopowej wielkości komórki receptorowe w kubkach smakowych zlokalizowanych w brodawkach języka, nagłośni i podniebienia miękkiego. Komórki receptorowe każdego kubka smakowego są połączone z nerwem i reagują na związki chemiczne zawarte w płynnym pokarmie docierającym do zagłębień języka. Smak jest traktowany jako zmysł chemiczny, a jego pobudzenie wymaga płynnego roztworu. Ciała stałe nie będą pobudzać zmysłu smaku, dopóki nie zostaną rozpuszczone przez ślinę. Możesz się o tym przekonać na małym przykładzie. Weź kostkę cukru i grudkę soli. Znajdź chętnego do współpracy kolegę i osusz jego język chusteczką. Połóż na jego języku kostkę cukru lub kawałek soli. Nie będzie on mógł odróżnić smaku soli od cukru do czasu, gdy ślina nie rozpuści tych substancji. Wyróżniamy pięć podstawowych wrażeń smakowych, które mogą być rozpoznawane przez nasz zmysł smaku:

– słodki,

– kwaśny,

– gorzki,

– słony,

– smak substancji metalicznych.

Poszczególne części języka są wyspecjalizowane w odczuwaniu różnych wrażeń smakowych. Receptory dla smaku słodkiego zlokalizowane są blisko końca języka, dla smaku gorzkiego – u nasady, kwaśnego – po bokach języka, a słonego – są rozsiane po prawie całej powierzchni języka. Gorzkiego smaku, na przykład pigułki, nie będziemy odczuwać na czubku języka, lecz dopiero po przemieszczeniu jej w stronę gardła. Przekonaj się o tym.