Dorastanie i wiek dojrzały

Dorastająca młodzież nie cieszy się dobrą opinią. Rodzice mają dwa razy więcej kłopotów, gdy ich dzieci wkraczają w okres dorastania: policja ma na pieńku z młodzieżą, która często dopuszcza się różnych wybryków. Zawsze ktoś podnosi „problem młodzieży” i mówi o przestępczości szerzącej się wśród nieletnich. Gdy ulicą pędzi stary samochód pełen hałaśliwych młodzików, wyjący klaksonem i piszczący oponami na zakręcie, wówczas niejeden dorosły zwraca się do drugiego i mówi z pogardą i wstrętem: „banda wyrostków”.

Powyższy obraz jest oczywiście niepełny i niesprawiedliwy dla młodzieży, lecz jest w nim pewna doza prawdy. Przejście od dzieciństwa do dojrzałości nie zawsze bywa gładkie. Gdy młodzi przełamują swą emocjonalną zależność od rodziców, może się zdarzyć, że korzystają ze świeżo zdobytej swobody w sposób nadmiernie wybujały, lecz mogą być również nieśmiali i wrażliwi. W ciągu najbliższych paru lat młody chłopiec czy dziewczyna .ma wiele zadań do spełnienia: stają oni wobec konieczności wyboru zawodu i przygotowania się do niego, szukają sposobów pokierowania swymi nowo powstałymi zainteresowaniami w stosunku do osób płci odmiennej: planują wybór towarzysza czy towarzyszki życia i myślą o stworzeniu własnego domu Wobec tych problemów i decyzji stają często właśnie wtedy, gdy uderzające zmiany w ich wyglądzie zewnętrznym i różnych fizjologicznych funkcjach mogą nawet utrudniać im zrozumienie i zaakceptowanie siebie samych

Wiele pierwotnych społeczeństw podkreśla doniosłość pokwitania (osiągnięcia dojrzałości płciowej, która stanowi główny aspekt rozwoju fizycznego w wieku dorastania) za pomocą obrzędów inicjacji, po przejściu których młodzieniec zostaje uznany za dorosłego. Antropologowie opisują takie ceremonie u społeczeństw rozsianych po całym świecie, w miejscach tak odległych od siebie, jak: Afryka, Indonezja, Polinezja oraz Północna i Południowa Ameryka. Obrzędy te jednakże nie występują u wszystkich bez wyjątku pierwotnych grup społecznych: niektóre z nich, i to na każdym z wymienionych wyżej obszarów, nie mają takich rytuałów.