Dziecko, które nie chce już jeść szpinaku, może mieć jeszcze ochotę na lody. Pokarmy różnią się pod względem swej atrakcyjności dla różnych ludzi. Różnice upodobań pokarmowych są czasem wynikiem specjalnie wytworzonych gustów, mogą jednak wypływać ze specyficznych potrzeb organizmu. Dieta, w której brak pewnych niezbędnych składników, wywołuje specyficzne popędy. Eksperymenty na zwierzętach wykazały, że takie specyficzne popędy można zaspokoić jedynie odpowiednimi rodzajami pokarmu.
Szczury będące na beztłuszczowej diecie, gdy pozwolono im wybierać między tłuszczem, cukrem i pszenicą, wykazywały znacznie większe upodobanie do tłuszczu. Odpowiednio, szczury pozbawione cukru lub pszenicy wybiorą ten pokarm, którego były pozbawione, W innych eksperymentach stwierdzono, że u szczurów może wystąpić specyficzny głód: cukru, tłuszczu, protein, tiaminy, ryboflawiny, soli, fosforu, sodu i wapnia (ryc. 5-3).
Jeszcze inne eksperymenty dowiodły, że zwierzęta zarówno laboratoryjne, jak i hodowlane dobiorą sobie zwykle dobrze zharmonizowaną dietę, jeśli da im się do wyboru różne rodzaje pokarmów Eksperymenty nad samoregulacją diety przeprowadzano na laboratoryjnych szczurach i myszach, a także na świniach, krowach i kurczętach. Rezultaty tych eksperymentów wykazują, że zwierzęta potrzebują w swym pożywieniu czegoś więcej niż wymaganej liczby kalorii: łakną one niezbędnych chemicznych składników harmonijnej diety.
Nie wiadomo na pewno, w jaki sposób odbywa się regulacja specyficznych głodów, lecz przyjmuje się, że potrzebny pokarm musi lepiej smakować zwierzęciu lub dziecku, skoro wybiera go ono spośród innych. O tym, że smak istotnie wpływa na wybór, świadczy fakt, że szczury z przeciętymi nerwami smakowymi nie potrafiły dobrać sobie odpowiedniej diety (Richter, 1943).
Niezależnie od podłoża apetytu i upodobań pokarmowych wiadomo z codziennych obserwacji, że upodobania te mogą zostać wypaczone przez uczenie się. Beri-beri, chorobę spowodowaną niewłaściwą dietą, spotyka się u ludzi odżywiających się głównie oczyszczonym z łusek ryżem. To upodobanie do obłuskanego ryżu zamiast pełnoziarnistego jest sprzeczne z potrzebami organizmu. Badania nad zwierzętami wykazały także, że można wyrobić upodobanie do nieodpowiedniej diety: nawet wtedy, gdy zwierzę ma już dostęp do bardziej urozmaiconego pożywienia, .może ono przez pewien czas wybierać malowartościowy pokarm, do którego się przyzwyczaiło. Nie należy jednak zbytnio polegać na „naturze”, ani też niepokoić się szkodliwymi rezultatami uczenia się. Współcześni dietetycy potrafią opracować bardziej pożywne diety zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt, a organizmy mogą nabrać upodobania nie tylko do zlej diety, lecz i do dobrej.
Leave a reply