Tradycyjne pięć zmysłów bardzo niedokładnie obrazuje wyposażenie człowieka w receptory. Niektóre z tych zmysłów (np. dotyk) rozpadają się w istocie na kilka odrębnych zmysłów, a tradycyjny schemat w ogóle nie uwzględnia receptorów wrażliwych na pozycję ciała i ruchy mięśni. W tabl. 2-3 podano spis receptorów.
Receptor służy do zmian formy energii. Przekształca on energię pobieraną z otoczenia w procesy chemiczne, które z kolei wytwarzają elektrochemiczne impulsy nerwowe (Loewenstein, 1960).
Efektorami, które wykonują reakcje na bodźce, są mięśnie i gruczoły. To, czy ktoś uważa spostrzeżenia i wyobrażenia za reakcje, zależy od jego stanowiska teoretycznego. Być może, dla wyjaśnienia snów i innych procesów myślowych, które nie przejawiają się w ruchach, trzeba przyjąć, że istnieje kategoria procesów wewnątrzmózgowych. Kwestia ta nasuwa jednakże szereg wątpliwości, przy czym psychologowie obiektywni omijają je w ten sposób, że za fakty swojej nauki uważają tylko,te reakcje,-które przejawiają się w ruchach, (np. w formie mowy). Procesy zachodzące w mózgu, między wejściem a wyjściem, są zatem przedmiotem dedukcji. Noszą one często nazwę zmiennych pośredniczących, lecz nie uważa się ich za reakcje w zwykłym sensie, jeśli nie obejmują mięśni lub gruczołów, jak wtedy na przykład, gdy ktoś, myśląc, kręci głową.
Leave a reply