Badacze problemów z zakresu psychologii eksperymentalnej za pomocą dwupunktowego rylca (estezjometru kolcowego'”), szczotek (estezjometru włosowego) i gorących igieł sporządzili dokładne mapy powierzchni skóry odnoszące się do odczuć zmysłowych. Uważają oni, że różne części skóry ciała ludzkiego wykazują odmienny stopień wrażliwości na różne bodźce. Niektóre okolice są bardziej czułe na dotyk, inne na ból, jeszcze inne na ciepło albo zimno.
Możesz przyjąć te wyniki badań psychologicznych na wiarę lub też możesz sprawdzić je na sobie. Usta i opuszki palców są najbardziej wrażliwe na dotyk lub ucisk. Być może właśnie dlatego pocałunek i uścisk dłoni są formami pozdrowienia. Opuszki poszczególnych palców są niemal równie wrażliwe na ból. Jeden centymetr kwadratowy opuszki palca ma około sześćdziesięciu miejsc bólowych. Uważa się, że rogówka oka ma wiele miejsc bólowych, ale żadnych wrażliwych na dotyk.
Łydka jest relatywnie mało czuła na zimno, dlatego zwykłe nylonowe rajstopy zapewniają wrażenie ciepła. Czasami w prasie znajdujemy doniesienia o osobach niewrażliwych na wszystkie rodzaje bodźców czuciowych, tj. na ból,
Estezjometr kolcowy to przyrząd stosowany w badaniach psychofizycznych. Zbudowany jest z dwóch igieł z możliwością regulacji odstępu pomiędzy nimi. Badacz dotyka badaną osobę raz jedną, raz dwiema igłami, pytając czy wystąpiło jedno ukłucie czy dwa. Przy małej odległości igieł badani odczuwają zawsze tylko jedno ukłucie, a przy odległościach dużych zawsze dwa ukłucia (gdy oczywiście są stosowane dwa bodźce). Przy odległościach pośrednich ich reakcje są prawidłowe w 50% przypadków (przyp. red. nauk.).
Jest to cienka rurka szklana, w której umieszczony jest włos koński. Włos ten można mniej lub bardziej wysuwać, dzięki czemu dotykając nim skóry, regulujemy siłę nacisku bodźca. Za pomocą tej techniki wyznacza się absolutny próg wrażliwości (przyp. red. nauk.). ucisk, gorąco i zimno. Przyczyną tego zjawiska może być uszkodzenie określonych okolic mózgu (w płacie ciemieniowym) otrzymujących informacje od dochodzących z ciała nerwów czuciowych.
Zakończenia nerwowe wyspecjalizowane dla odbioru wrażeń bólu są zlokalizowane głęboko w tkankach skóry. By wywołać ból za pomocą szczypania, cięcia czy ukłucia skóry, stymulacja musi dotrzeć głębiej, poniżej ochronnej warstwy skóry. Skrajnie wysokie i skrajnie niskie temperatury penetrując w głąb skóry, mogą być zarejestrowane także jako ból. Narządy wewnętrzne, choć nie są niewrażliwe, mają niewiele receptorów bólowych. Dzięki temu cięcia chirurgiczne narządów wewnętrznych powodują niewielki ból. To tłumaczy również fakt, iż takie choroby jak rak i gruźlica czynią duże spustoszenie w organizmie, zanim staną się odczuwalne.
Intensywna lub ciągła stymulacja innych organów zmysłów zwiększa odczucia bólowe. Mówimy na przykład o „nadwerężeniu wzroku” po całodniowej pracy przy słabym świetle. Stały nadmiar hałasu powoduje „ból ucha” lub „ból głowy”. Wrażenia bólowe tego typu mają znaczenie ochronne. Służą nam jako oznaki nadmiernego stresu lub przeciążenia, które – jeśli nie zostaną w porę ograniczone – mogą spowodować nawet powstanie choroby wewnętrznej lub infekcji.
Leave a reply