Prześledźmy zachowanie człowieka, który nauczył się wysyłać i przyjmować telegraficzne wiadomości, posługując się alfabetem Morse’a. Jak jego obecne zachowanie różni się od zachowania, kiedy po raz pierwszy próbował wykonać to zadanie? Jego reakcje są bardziej precyzyjne: prawie nie robi błędów. Jego umiejętności są lepiej zorganizowane: działanie jest jedną równą, szybką i ciągłą akcją, a nie przerywaną serią prób i błędów. Aby osiągnąć taki poziom skuteczności, musiał spędzić wiele godzin na ćwiczeniu.
Jak długiej praktyki wymaga dojście do absolutnej perfekcji? Prawdopodobnie dłuższej niż na to wskazują możliwości fizjologiczne. Możemy być jedynie tak doskonali, jak na to pozwala nasz organizm. Zwykle jednak nie dochodzimy aż do tej granicy. Wykres krzywej uczenia się pokazuje, że ciągle możemy nauczyć się więcej.
Rycina 27 pokazuje typową krzywą uczenia się, a dotyczy telegrafisty. W przeciwieństwie do krzywej uczenia się kotów Thomdike’a (zob. ryc. 24), na tym wykresie na osi pionowej przedstawiono raczej skuteczność niż nieskuteczność uczenia się. Widzimy, że początkowo telegrafista zwiększał szybkość pisania w dużym tempie, a potem w ciągu dalszego ćwiczenia tempo wzrostu szybkości stopniowo zmniejszało się. Takie zwolnienie tempa uczenia się jest bardzo powszechne, choć nie jest regułą.
Widzimy także długi, płaski odcinek na jednej z krzywych. Taki okres stagnacji następujący po okresie wzrostu zwany jest okresem plateau. Okresy plateau mogą być rezultatem słabnącej motywacji lub nieefektywnych metod. Nowe bodźce i lepsze sposoby działania mogą sprawić, że krzywa uczenia się będzie wzrastać aż do swojego końcowego plateau, czy dokładniej do poziomu granic możliwości fizjologicznych określających górny kraniec zdolności jednostki do zapamiętywania odpowiednich słów i działań.
Leave a reply