Naukowe metody psychologu

Źródłem wiedzy psychologicznej są obiektywne eksperymenty laboratoryjne. Badacz laboratoryjny musi umieć dokonać rozróżnienia pomiędzy tym, w co chciałby wierzyć, a tym, co uzyskuje w wyniku eksperymentu, bowiem zachodzi tu nierzadko spora różnica. Laboratorium jest doskonałym miejscem umożliwiającym sprawowanie kontroli nad badaną sytuacją, gdzie możliwe jest naukowe ustalenie i pomiar wszystkich czynników.

Załóżmy, że chcemy zbadać zdolność lokalizacji źródła dźwięku u danej osoby. W laboratorium, w odróżnieniu od warunków naturalnych, można wyeliminować wszystkie uboczne wskaźniki, poza samym dźwiękiem. Można wy głuszyć pomieszczenie. Możemy ukryć źródła dźwięku. Możemy nadać wszystkim sygnałom ten sam ton. Możemy je emitować w takiej kolejności, by badana osoba nie mogła przewidzieć kierunku, z którego następny dźwięk popłynie. W ten sposób można wyeliminować wszystkie czynniki prócz tego jednego, który chcemy zbadać.

Niektóre eksperymenty nie wymagają laboratorium, jeśli sytuacja pozwala na zachowanie podstawowego warunku naukowości, to znaczy utrzymywania wszystkich czynników w stanie niezmienności, poza jednym. Wyobraźmy sobie, że chcemy sprawdzić, o ile szybciej dzieci chwalone nauczą się prawidłowej pisowni, w odróżnieniu od dzieci, których praca pozostaje bez żadnej oceny. Po pierwsze, podzielilibyśmy klasę na dwie grupy. Pierwsza grupa byłaby chwalona we wszystkich możliwych sytuacjach, a grupa druga, zwana kontrolną, traktowana byłaby z akceptacją, ale bez stosowania zarówno pochwał, jak i nagan. Aby obie grupy były maksymalnie do siebie podobne, należy zapewnić tę samą liczbę dzieci, a także wybrać do każdej grupy dzieci o podobnych umiejętnościach i zdolnościach. Dzieci powinny być w tym samym wieku, z tej samej klasy, o podobnych wynikach w nauce, zbliżonym poziomie inteligencji i środowisku domowym, krótko mówiąc – powinny by pod każdym względem ujednolicone. Wówczas uzyskamy największą pewność, że różnice rezultatów wynikają z obecności lub braku badanego czynnika, a więc w tym wypadku „pochwały”.