Okres pubertalny

Okres pubertalny określa się według zwiększonego tempa wzrostu wysokości ciała. Dane dotyczą jednej osoby. (Źródło: Stolz i Stolz, 1951). Wiele aspektów rozwoju w okresie dorastania skłaniało badaczy do poszukiwania ' punktów odniesienia, które pozwoliłyby możliwie precyzyjnie określać jego fazy. Obecnie na ogół wszyscy zgadzają się, że punktem tego rodzaju może być okres maksymalnego fizycznego wzrostu (np. pod względem wysokości ciała). Stwierdzono, że u dziew-

Uczeni przeprowadzają swoje pomiary według starannie znormalizowanej procedury, aby otrzymać ścisłe dane o szczegółach procesu wzrostu. (Źródło: Stolz i Stolz, 1951). cząt pierwsza menstruacja występuje zwykle w ciągu roku następującego po okresie najszybszego wzrostu, a podobnie.u chłopców, wkrótce po tym okresie pojawiają się zwykle dojrzale plemniki. Tak więc okres maksymalnego wzrostu służy jako dogodny wskaźnik poziomu dojrzałości (Shuttleworth, 1939).

W swoich badaniach nad dorastającymi chłopcami Stoi z i Stolz (1951) opracowali obiektywną metodę pozwalającą na określenie czasu trwania fazy pubertalnej. Przyjęli oni następującą definicję: p u b e r- talny okres rozwoju jest to okres, w ciągu którego tempo wzrostu przewyższa przeciętne tempo mie- izone w okresie dwu i pól lat przed i dwu i pół lat po szczycie maksymalnego wzrostu. Brzmi ona raczej zawile, lecz jest łatwa do zrozumienia, jeśli posłużyć się rysunkiem 4-1. Krzywa przedstawia tempo wzrostu mierzone w odstępach półrocznych, okresy te wskazują kropki na wykresie. Linia oznaczona jako „przeciętny przyrost wysokości” jest przeciętną dla pięciu lat, licząc od momentu poprzedzającego o dwa i pół roku maksymalny pomiar. Przez pomiary znajdujące się na krzywej wzrostu, a leżące najbliżej punktów przecięcia krzywej wzrostu z linią przeciętnego przyrostu, przeprowadzono pionowe linie oznaczone literami A i B, dzięki czemu mamy określony początek i koniec okresu ponadprzeciętnego wzrostu. Jest to okres pubertalny, który na ryc. 4-1 rozciąga się od czternastego roku życia do szesnastu lat i sześciu miesięcy.