Blog Archives

Mając przed oczyma powyższy obraz psychologii, możemy już bardziej precyzyjnie ustalić, co ma na myśli psycholog, gdy mówi, że psychologia jest nauką o zachowaniu człowieka i innych zwierząt.

Dwie wielkie półkule stanowiące górną część mózgu ludzkiego – reprezentują ..nowy mózg’’ człowieka. Pokrywająca je pofałdowana warstwa szarej substancji, czyli kora mózgowa, reguluje te czynności człowieka. które są dlań najbardziej specyficzne.

Chociaż młodzież często potrzebuje większej niezależności, Lillian zamiast tego wymagała emocjonalnego podtrzymania i uspokojenia. Otrzymała to od swego przybranego ojca okazującego jej pełne zrozumienie i kryzys minął szczęśliwie (Smithies, 1933).

Aczkolwiek ideałem jest posiadanie takiej kontroli nad warunkami eksperymentu, aby można było ściśle określić badane zmienne i decydować o ich wartości zgodnie z wymogami planowania eksperymentalnego, jednakże są okoliczności, w których nie jest to możliwe. Na przykład eksperymentator interesujący się ludzkim mózgiem nie może usuwać dowolnie jego części, jak to robi, mając do czynienia z niższymi zwierzętami, lecz może jedynie korzystać z uszkodzeń mózgu powstałych w sposób naturalny, na skutek choroby, urazów lub ran postrzałowych Może on wprawdzie stosować metodę współzmienności, choć zmienne, o które tu chodzi, raczej korelują ze sobą, niż dadzą się kontrolować eksperymentalnie. Można np, opisać zależność pomiędzy

System zwany behawioryzmem był systemem bardzo wpływowym, szczególnie w Ameryce. Jego twórca, John B. Watson (1878-1958), przeciwstawił się panującemu wówczas poglądowi, że domeną psychologii są introspekcyjne badania doznań świadomych, i śmiało wysunął koncepcję psychologii, która dałaby sobie radę bez introspekcji. Gdy badał procesy przystosowawcze, różne ruchy mięśniow’e lub wydzielanie gruczołów u zwierząt i niemowląt, nie czuł żadnej potrzeby wysuwania jakichś twierdzeń dotyczących świadomości. Uznał on, że wyniki psychologii zwierząt i psychologii dziecka nie tylko mogą być odrębną nauką, lecz że stanowią one model, na którym z powodzeniem może się wzorować psychologia człowieka dorosłego (Watson 1913, 1925).

Zasadnicze cechy mózgu kręgowców, poczynając od prymitywnych ryb poprzez płazy i gady, układają się według wspólnego wzoru: mózgi ptaków i ssaków rozwinęły się z tego wspólnego pnia w nieco odmiennych kierunkach. Podstawowa struktura jest następująca: pojedyncza wklęsła struna, złożona z neuronów częściowo powiązanych wzajemnie, przebiega wzdłuż grzbietu ciała, a w niej występują różne bardziej skomplikowane miejsca wzajemnych połączeń tworzące zgrubienia w przodzie ciała (w głowie). Mózgi najbardziej prymitywnych kręgowców mają trzy takie zgrubienia, zwane przodo mózgowiem, śródmózgo- wiem i tyłomózgowiem, które można także zidentyfikować i u człowieka.

Pomimo tego, że struktura układu nerwowego jest w pewnym stopniu ustalona, jest rzeczą niemal pewną, że wczesne doświadczenia związane ze środowiskiem mają jakiś wpływ na późniejsze zachowanie. Świadczą o tym wyniki badań różnego rodzaju, a poniższe eksperymenty można uważać za reprezentatywne w tej sprawie.

Cohen (1955) trafnie określił, jakie warunki prowadzą do przestępczości grupowej i jaki rodzaj podkultury skłania członków gangu do podporządkowania się jego normom. Według jednego z proponowanych przez niego wyjaśnień, dzieci z rodzin należących do niższej klasy spotyka w szkołach wiele upokorzeń i frustracji, ponieważ we wszystkich szkołach ceni się raczej normy klasy średniej. Stąd też ci, którzy razem cierpią, skłonni są łączyć się razem w małych grupach, a następnie wyrażać swój bunt przez atakowanie czy przekraczanie systemu norm klasy średniej. Jest to złożony problem, w którym znajduje odbicie ubóstwo, rozbite życie rodzinne, okrucieństwo i odrzucenie. Rzecz jednakże w tym, że młodzież o podobnej przeszłości znajduje w gangu i w płynących zeń korzyściach podstawę do wzajemnego zrozumienia i oparcia.

Mózg kręgowca rozwinął się z pojedynczej wklęsłej struny nerwowej, przebiegającej wzdłuż grzbietu ciała, ze zgrubieniami w przednim jej końcu (głowa). Z trzech zgrubień powstało przodomózgo- wie, śródmózgowie i tyłomózgowie, łączące się z kolei z rdzeniem kręgowym. Mózg człowieka zachował ten podstawowy układ.

Człowiek zawsze starał się zrozumieć siebie i otaczający go świat, gdyż potrafi, zastanawiać się nad przeszłością, brać pod uwagę aktualne doświadczenia i robić plany na przyszłość. Gdy stykał się ze zjawiskami, których nie był w stanie pojąć, skłonny był początkowo przypisywać je boskiej interwencji lub jakiejś magii zapewne praktykowanej na nim przez jego wrogów. Rozwój nauk przyrodniczych datuje się od czasu, gdy człowiek dostrzegł w zjawiskach przyrody pewien porządek, który czynił je dlań zrozumiałymi, a więc na przykład gdy stwierdził, że przez oswajanie zwierząt lub uprawę zbóż może mieć wpływ na zaopatrzenie się w żywność.

Motyw jest czymś, co pobudza organizm do działania, lub gdy organizm został już pobudzony, jest wówczas czymś, co podtrzymuje to działanie i nadaje mu kierunek. Tak więc, motywy mają zarówno aspekt pobudzenia, jak i aspekt kierunkowy.

Wspomnieliśmy poprzednio, że organizm wykazuje tendencję do utrzymywania normalnego stanu równowagi, czyli homeostazy, od którego odbiega zachowanie, będące reakcją na bodźce, Kiedy pojawia się jakakolwiek zmiana lub wysiłek, występuje czasowo zakłócenie homeostazy i zostają uruchomione mechanizmy, które służą do jej przywrócenia, Mimo całej doniosłości homeostazy i mimo tego, że zaburzenie jej pociąga za sobą stany napięcia, normalne życie organizmu nie jest życiem w spokoju, lecz życiem czynnym.